Kdjykuj

kelta opidumo, 1-a jarcento a. K.

Opidumo (latina: oppidum= fortikaĵo. fortikita loko) estas fortikita, urbsimele konstruita setlejo de la La-Tène-epoko (malfrua ferepoko). Ties estiĝon oni plej ofte kunigas kun popoloj de la keltoj kaj dakoj.

Difino de la esprimo |

La esprimo jam estas uzata de Caesars en sia skribaĵo De Bello Gallico (Pri la gaŭla milito), kie li priskribas gaŭlajn fortikaĵojn.. Opidumoj estis disvastigataj en tura okcidenta kaj meza Eŭropo. Karakterizaj estas antaŭ ĉio fortikaĵoj per muroj el ŝelaĵoj, kiuj estas plenigitaj kun tero kaj ŝtonoj, la tiel nomataj Murus Gallicus aŭ „gaŭla muro“.

La esprimo estas uzata ankaŭ por setlejoj de la malfrua antiko. Ekzemple oni parolas de Salzburg kiel oppidum Iuvavum. Opidumo simple estis setlejo kiu ankoraŭ ne havas rajton nomi sin urbo.

Famaj opidumoj |

Germanujo |

• 
  Alkimoennis sur la monto Michelsberg apud Kelheim
  


• Altenburg-Rheinau


• Blomberg


• Donnersberg


• 
  Dornburg (distrikto Limburg-Weilburg, Hesio)


• Dünsberg


• Ehrenbürg


• Erkenbrechtsweiler


• 
  Fentbach-Schanze apud Weyarn
  


• 
  Finsterlohr, ne plu ekzistanta burgo apud Creglingen
  


• Heidengraben


• Heidenmauer (Bad Dürkheim)


• 
  Heidetränk, Oberursel (Taunus)
  


• Houbirg


• Oppidum Kastel-Staadt


• 
  Kirchzarten Tarodunum


• Lokwodunum (opidumo)


• Lügde


• Manching


• 
  Martberg apud Müden, Karden respektive Pommern ĉe Malalta parto de la Mozelo


• 
  Miesbach Fentbachschanze


• Milseburg


• Oppidum Öchsenberg


• Otzenhausen


• Oppidum Riesenburg


• 
  Staffelberg apud Bad Staffelstein (supozeble identika kun Menosgada)


• 
  Steinsburg sur la montoj Gleichberge
  


• Wallendorf (Eifel)

Anglujo |

• Lindinis

Skotlando |

• Traprain Law

Francujo |

• Alesia


• Avaricum


• Besançon-Vesontio


• Bibracte


• Corent


• Ensérune


• Entremont


• Gergovia


• 
  Gesoriacum (Bononia)


• 
  Gondole apud Le Cendre
  


• Joeuvres


• 
  Lutetia Parisiorum apud Paris
  


• La Cheppe, nomata „Camp d’Attila“, (Champagne-Ardenne)


• La Roque sur Montagnette
  


• Langres


• Nîmes


• Murcens (Midi-Pyrénées)


• Sottium (Sottium)


• Vaison-la-Romaine

Italujo |

• Ocelum (Gallia cisalpina)

Luksemburgo |

• Titelberg

Aŭstrio |

• 
  Roseldorf (komunumo Sitzendorf), Malsupra Aŭstrio


• 
  altaĵsetlejo Burg en Schwarzenbach, Malsupra Aŭstrio


• 
  Braunsberg (monto) apud Hainburg an der Donau
  


• 
  Idunum apud Villach
  


• Kulm (Karintio)


• 
  Leopoldsberg ĉe la Damubo apud Vieno
  


• 
  Bregenz -Brigantion
  


• 
  Gründberg apud Linz
  


• 
  Freinberg (Linz) en Linz
  


• 
  Vieno - Vedunia
  


• apud Salzburg Iuvavum
  

Hungarujo |

• 
  Gellérthegy (Budapeŝto)


• Tihany


• Velem-Szentvid

Svisio |

• Altenburg-Rheinau


• Bazelo


• 
  Bas-Vully (Mont Vully)


• Berno-Engehalbinsel


• Bois de Châtel (Avenches/Aventicum)


• Eppenberg


• Ĝenevo


• Jensberg


• Lausanne


• 
  Lindenhof en Zuriko


• Martigny


• Mont Chaibeuf


• Monto Terri


• Sermuz


• 
  Uetliberg sur la komunuma teritorio de Stallikon, apud Zuriko
  


• 
  Vindonissa apud Windisch
  

Hispanio |

• Numantia

Ĉeĥujo |

• České Lhotice


• opidumo Hostýn


• opidumo Hrazany


• opidumo Nevězice


• Staré Hradisko (en Marovio)


• opidumo Stradonice


• opidumo Třísov


• 
  opidumo Závist proksime de Prago
  


• opidumo Záhořice

Slowakujo |

• opidumo Bratislavo


• opidumo Theben


• opidumo Pohanská

vidu ankaŭ |

• kampurbo

Literaturo |

Superrigarda literaturo |

• Bettina Arnold, Blair Gibson (Hrsg.): Celtic chiefdom, Celtic state: the evolution of complex social systems in prehistoric Europe, Cambridge University Press, Cambridge 1995, ISBN 0-521-46469-2
  


• Françoise Audouze, Olivier Buchsenschutz (Hrsg.): Villes, villages et campagnes de l'Europe celtique du début du IIe millénaire à la fin du Ie siècle avant J.-C., Hachette, Paris 1989, ISBN 2-01-005629-9
  
  • engl. Übers.: Towns, villages and countryside of Celtic Europe : from the beginning of the second millennium to the end of the first century BC, Indiana University Press, Bloomington 1992, ISBN 0-253-31082-2
    
  
  


• Olivier Buchsenschutz: Structures d'habitats et fortifications de l'âge du fer en France septentrionale, Société préhistorique française, Mémoires de la Société préhistorique française 18, Paris 1984


• John Collis: Oppida: earliest towns north of the Alps, University of Sheffield, Dept. of Prehistory and Archaeology, Sheffield 1984, ISBN 0-906090-19-9
  


• Barry Cunliffe, Trevor Rowley (Hrsg.): Oppida, the beginnings of urbanisation in Barbarian Europe, Kongressdokument, vorgetragen auf einem Kongress in Oxford, Oktober 1975, British Archaeological Reports, Oxford 1976, ISBN 0-904531-46-5
  


• Stephan Fichtl: La ville celtique. Les Oppida de 150 av. J-C.a 15 ap. J-C., Ed. Errance, Paris 2000, ISBN 2-87772-183-3
  


• Sabine Rieckhoff & Stephan Fichtl: Keltenstädte aus der Luft Stuttgart 2011 ISBN 978-3-8062-2242-5
  

unuopaj opidumoj |

• Olivier Buchsenschutz, Hervé Richard: L'environnement du Mont Beuvray, Collection "Bibracte" 1, Centre Archéologique Européen, Glŭ-en-Glenne 1996, ISBN 290966810X
  


• 
  Ferdinand Maier [et al.]: Ergebnisse der Ausgrabungen 1984-1987 in Manching, Die Ausgrabungen in Manching 15, Steiner, Stuttgart 1992, ISBN 3-515-05807-9
  


• 
  Susanne Sievers: Manching: Führer zu archäologischen Denkmälern in Bayern, Oberbayern, Bd. 3, Theiss, Stuttgart 2003, ISBN 3-8062-1765-3.


• Susanne Sievers: Manching: die Keltenstadt, Archäologische Staatssammlung, München 2003, 2. aktualisierte Ausgabe, Theiss, Stuttgart 2007, ISBN 978-3-8062-1765-0
  


• Karla Motyková, Petr Drda, Alena Rybová: Závist. Keltské hradiště ve středních Čechách, Památníky naší minulosti 9, Academia, Prag 1978 (deutsche Zusammenfassung unter dem Titel: Závist, ein keltischer Burgwall in Mittelböhmen)


• Miloš Čižmář: Keltské Oppidum Staré Hradisko, Vlastivědné Muzeum v Olomouci, Olomouc 2002, ISBN 80-85037-32-7 (Zusammenfassung in englischer Sprache)

Eksteraj ligiloj |

• Les Gaulois en Provence: l'oppidum d'Entremont (franca, angla.) retpaĝoj de »Ministère de la culture et de la communication«


• {{Internetquelle|url=http://www.oppida.org/index-de.html%7Ctitolo:Oppida - die ersten Städte nördlich der Alpen. Oppida.org, lingvoj=franca, angla, germans

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri ekonomio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).