Forto de Van-der-Waals
La van-der-Waals-ligo baziĝas je van-der-Waals-forto, kiu estas intermolekula, elektrostatika interefiko. Ĉe tiu interligo ne okazas elektrontransdono aŭ divido inter la diversaj molekuloj, tiel la ligo estas pli malforta ligo komparante al atoma ligo kaj jona ligo.
La van-der-Waals-forto, tiel nomata honore al la fizikisto Johannes Diderik van der Waals, aperas ĝenerale inter du molekuloj kaj kaŭzas malfortan ligon inter tiuj. La liberaj elektronoj en unu molekulo povas moviĝi libere trans elektronŝelojn kaj kaŭzas neegalan, asimetran ŝarĝodividon en la molekulo. Tial la molekulo preskaŭ iĝas dupolusa kaj estiĝas van-der-Waals-forto inter du simile dupolusaj molekuloj.
Tiu forto ekzistas en la likva, solida stato de molekuloj, kaj ĉe la noblaj gasoj. Ĝi kaŭzas fortigon de la kovalente ligitaj molekuloj. Ĝia specifa apero estas la hidrogena ligo.
Ĝi koncernas la tri sekvantajn malsamajn altirajn fortojn:
- la forto de Keesom inter permanenta dupoluso kaj permanenta dupoluso,
- la forto de Debye inter permanenta dupoluso kaj indukta (per efiko de elektra kampo) dupoluso,
- la forto de London inter spontanea indukta dupoluso kaj indukta dupoluso.
Kelkaj tekstoj konsideras ankaŭ forto de van-der-Waals la forpuŝan forton, kiu rezultas de la principo de ekskludo de Pauli.
Fakte, la forto de van-der-Waals ludas sian rolon pri la fenomeno de kapilareco, ĉar, ĉe la limsurfaco, loka asimetrio de fortoj okazas.
Vidu ankaŭ |
- Efiko de Casimir
- Elektra polarizo
- Ekvacio de Van-der-Waals
- Geko
Johannes Diderik van der Waals,- Kemia ligo
- Molekuloj (libro)
- Radiuso de Van-der-Waals
Eksteraj ligiloj |
http://chimge.unil.ch/En/inter/1II07.htm Intermolekulaj interagoj (Universitato de Ĝenevo)
http://www.turpion.org/php/paper.phtml?journal_id=pu&paper_id=3330 Ĝenerala teorio pri fortoj de Van-der-Waals (I. D. Dzyaloshinskii, E. M. Lifshitz, and L. P. Pitaevskii)
http://www.newscientist.com/news/news.jsp?id=ns99993785 Sparadrapo
http://www.uakron.edu/news/articles/uamain_1293.php Nova esploro pri adhera nanotubo- http://www.lrsm.upenn.edu/~frenchrh/dispersion_forces.htm
http://www.wou.edu/las/physci/ch334/lecture/intermol/london.htm Forto de Londono
Interaga energio de argono. La negativa altira forto nuliĝas al longa distanco
Deformo de molekuloj per van-der-Waals fortoj
Aro de dupolusaj molekuloj sin orientas
