Šahy




Koordinatoj: 48°03′55″N 18°57′05″E  /  48.06528°N, 18.95139°O / 48.06528; 18.95139 (Šahy)




































































































Šahy
(Ipoľské Šiahy)

hungare: Ipolyság, germane: Eipelschlag
urbo

Ipolyság022.JPG

Šahy





Coa Slovakia Town Ipolyság.svg

Blazono



Oficiala nomo: Šahy

Lando

Slovakio Slovakio
Regiono

Regiono Nitra
Distrikto

Distrikto Levice
Historia regiono

Supra Hungarujo

Parto de

Hont
Rivero

Ipeľ

Situo
Šahy
 - alteco
136 m s. m.
 - koordinatoj

48°03′55″N 18°57′05″E  /  48.06528°N, 18.95139°O / 48.06528; 18.95139 (Šahy)

Areo
42,726563 km² (4 272,656 ha)

Loĝantaro
7 941 (31.12.2008)
Denseco

185,86 loĝ./km²

Unua skribmencio

1237

Horzono

MET (UTC+1)
 - somera tempo

MET (UTC+2)
Poŝtkodo
936 01
Telefona antaŭkodo
+421-36
Aŭtokodoj
LV
NUTS
502782




Situo enkadre de Slovakio

ButtonRed.svg


Situo enkadre de Slovakio





Situo enkadre de Regiono Nitra

ButtonRed.svg



Situo enkadre de Regiono Nitra



Commons-logo.svg Vikimedia Komunejo: Šahy

Retpaĝo: www.sahy.sk


Portal.svgPortalo pri Slovakio

Šahy (ŝahi), hungare Ipolyság [ipojŝAg], germane Eipelschlag estas apudlima urbo en Slovakio.




Domoj laŭ la ĉefplaco en Šahy




Enhavo






  • 1 Situo


  • 2 Historio


  • 3 Vidindaĵoj


  • 4 Famuloj


  • 5 Ĝemelurboj





Situo |


La urbo situas en valo de Ipeľ, precipe en dekstra bordo de rivero, laŭ ĉefvojo Budapeŝto-Zvolen, laŭ fervojo Štúrovo-Zvolen.



Historio |


la unua mencio pri la urbo devenis el 1244 en formo de Sag. Tiutempe klostro fondiĝis, iom poste ankaŭ burgo konstruiĝis. La klostro estis rabita en 1446 fare de ĉeĥaj solduloj, poste en 1451 la husanoj okupis la fortikaĵeton kaj faris ĝin pli firma. Tamen Johano Hunyadi sukcese reakiris ĝin. En 1546 eĉ la klostro iĝis fortikaĵo, tial la turkoj vane sieĝis ĝin en 1550. Post 2 jaroj ili revenis kun pli granda armeo kaj havis la fortikaĵon ĝis 1595. Poste la fortikaĵo malkonstruiĝis, restis nur la iama klostro. En 1704 tie pasis tempon Francisko Rákóczi la 2-a. La komunumo en 1806 iĝis departementejo. En 1849 la hungara armeo venkis la aŭstrojn. La fervojo en 1886 atingis la urbon. En 1910 loĝis en la urbo 4206 da homoj (4003 hungaroj kaj 122 slovakoj). Ĝis 1920 la urbo apartenis al Hont, poste al Ĉeĥoslovakio. Ĉeĥoslovakio deklaris la riveron Ipeľ navigebla, tial la novaj ŝtatlimoj sekvis la riveron, kiel ĉe la Danubo. Tamen estas escepto ĉe Šahy, tie ambaŭ riverbordoj apartenas al Ĉeĥoslovakio, ĉar tie la fervojo trairas la riveron en la hungaran flankon, ĝuste tie estas la stacidomo. Inter 1920-2008 la urbo estis voje limotrapasejo, fervoje la interligo ĉesis.


En 1923 la urbo perdis la titolon departementejo. Inter 1938-1944 la urbo rehungariĝis. La unua Arbitracio de Vieno deklaris, ke tiuj komunumoj, kie la hungaroj vivas en majoritato, apartenu al Hungario. Fine de tiu periodo la judoj estis deportitaj.


Post 1945 parto de hungareco estis deportita al Ĉeĥio al Sudetoj, krome okazis loĝantarŝanĝo kun Hungario. En 1960 la urbo perdis la titolon distriktejo. En 2001 loĝis en la urbo 8061 da homoj (5015 hungaroj, 2787 slovakoj, 45 ĉeĥoj kaj 33 ciganoj). Ekde 2008 ambaŭ ŝtatoj apartenas al interna zono de Schengen. Oni pensadas pri denova funkciado de fervojo al Balassagyarmat.



Vidindaĵoj |



  • baroka preĝejo el 1734

  • copfa departementeja domo el 1857, nun muzeo

  • luterana templo el 1903

  • sinagogo el 1852


  • hotelo el la 19-a j.c.

  • gimnazio, origine financa palaco

  • katolika lernejo el 1872

  • apudrivera hotelo el 1906

  • klasikisma urbodomo el 1888

  • monumento pri Sankta Diino el 1859

  • nonumento pri Sankta Floriano



Famuloj |




Urbodomo de Šahy


En tiutempa Ipolyság naskiĝis:




  • hungara poeto Sándor Sajó

  • hungara ĉefabato Sándor Remig Bárdos

  • hungara pianisto Antal Siposs.


En Šahy naskiĝis hungara kuracisto Frigyes Kulka.
En tiutempa Ipolyság mortis:



  • hungara kuracisto János Károly Lübeck

  • hungara instruisto József Rill



Ĝemelurboj |



  • Hungario Újfehértó, Hungario




Popular posts from this blog

What other Star Trek series did the main TNG cast show up in?

Berlina muro

Berlina aerponto