Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj
Biomoj | |
|---|---|
Tersupraĵaj biomoj | |
Tundro | |
Tajgo | |
Montaraj herbejoj kaj arbustaroj | |
Mezvarmaj koniferarbaroj | |
Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj | |
Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj | |
Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj | |
Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj | |
Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj | |
Tropikaj kaj subtropikaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj | |
Dezertoj kaj kserofitaroj | |
Inunditaj herbejoj kaj savanoj | |
Ĉeriveraj areoj | |
Malsekejo | |
Akvaj biomoj | |
Lageto | |
Marbordo | |
Mangrovo | |
| Algarbaroj | |
| Koralrifoj | |
| Neritika zono | |
| Kontinenta plataĵo | |
| Pelaga zono | |
| Benta zono | |
| Varmaj fontoj | |
| Malvarmaj submarfontoj | |
Aliaj biomoj | |
| Enroka biomo | |
Tropika humida arbaro de Gujano.
Amazona pluvarbaro.
Situo de la tropikaj humidaj foliarbaroj.
Tropikaj kaj subtropikaj humidaj arbaroj laŭ la vivozon-klasifika modelo de Leslie Holdridge.
La tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj, estas tersupraĵa biomo.
Aliaj tropikaj kaj subtropikaj arbaraj regionoj, kun pli malalta precipitaĵo, gastigas la tropikajn kaj subtropikajn sekajn foliarbarojn kaj la tropikajn kaj subtropikajn koniferarbarojn. Ankaŭ ekzistas mezvarmaj pluvarbaroj, en certaj humidaj mezvarmaj marbordaj regionoj.
Enhavo
1 Klasifiko kaj disvastiĝo
2 Ekoregionoj
3 Vidu ankaŭ
4 Eksteraj ligiloj
Klasifiko kaj disvastiĝo |
La biomo inkluzivas plurajn tipojn de arbaroj :
Malaltaĵaraj ekvatoraj ĉiamverdaj pluvarbaroj, komunlingve konataj kiel tropikaj pluvarbaroj, estas arbaroj kiuj ricevas altan precipitaĵon ( pli ol 2000 mm, aŭ 80 coloj, jare) dum la tuta jaro. Tiuj arbaroj troviĝas en zono ĉirkaŭ la ekvatoro, kun la plej grandaj areoj en Amazonio de Sudameriko, la konga baseno de Centra Afriko, en Indonezio, kaj en Novgvineo.
Humidaj deciduaj kaj kvazauĉiamverdaj sezonaj arbaroj, ricevas altan tutjaran precipitaĵon kun varma somera humida sezono kaj pli malvarma vintra seka sezono. Iuj arboj en tiuj arbaroj faligas iujn aŭ ĉiujn de siaj folioj dum la vintra seka sezono. Tiuj arbaroj troviĝas en partoj de Sudameriko, en Centrameriko kaj ĉirkaŭ Karibujo, en marborda Okcidentafriko, partoj de Hindujo, kaj tra multe da Hindoĉinujo.
Montaraj pluvarbaroj, iuj de ili estas konataj kiel nubarbaroj, kreskas en montaraj areoj kun malvarmeta klimato.
Inunditaj arbaroj, inkluzive dolĉakvaj marĉarbaroj kaj torfejaj marĉarbaroj.
Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj estas komunaj en pluraj tersupraĵaj ekozonoj, inkluzive de partoj de la afrotropiso (Ekvatora Afriko), orientaliso (partoj de Hindujo kaj Sudorienta Azio), la neotropiso (norda Sudameriko kaj Centrameriko), aŭstralazia ekozono (orienta Indonezio, Novgvineo, norda kaj orienta Aŭstralio), kaj la pacifika ekozono (la tropikaj insuloj de la Pacifiko). Ĉirkaŭ duono de la tropikaj pluvarbaroj de la mondo troviĝas en la sudamerikaj landoj Brazilo kaj Peruo. Pluvarbaroj nun kovras malpli ol 6% de la monda tersupraĵa areo. Sciencistoj taksas ke pli ol duono de la specioj de plantoj kaj bestoj vivas en tropikaj pluvarbaroj.
Ekoregionoj |
Afrotropisaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
|---|---|
| AT0101 Albert-riftaj montarbaroj |  Burundo,  Demokratia Respubliko Kongo,  Tanzanio,  Ruando,  Ugando |
| AT0102 Atlantik-marbordaj ekvatoraj arbaroj |  Angolo,  Ekvatora Gvineo,  Gabono,  Kameruno,  Respubliko Kongo, Demokratia Respubliko Kongo |
| AT0103 Kamerunaj montarbaroj | Kameruno,  Niĝerio |
| AT0104 Centra-kongaj malaltaĵaj arbaroj | Demokratia Respubliko Kongo |
| AT0105 Komoraj arbaroj |  Komoroj |
| AT0106 Kros-niĝeraj transiraj arbaroj | Niĝerio |
| AT0107 Marbordaj arbaroj de Kros-Sanago-Bioko | Ekvatora Gvineo, Kameruno, Niĝerio |
| AT0108 Orientafrikaj montarbaroj |  Kenjo,  Sud-Sudano, Tanzanio, Ugando |
| AT0110 Orient-kongaj marĉarbaroj | Demokratia Respubliko Kongo |
| AT0111 Orient-gvineaj arbaroj |  Benino,  Ebura Bordo,  Ganao,  Togolando |
| AT0113 Granit-sejŝelaj tropikaj humidaj arbaroj |  Sejŝeloj |
| AT0114 Gvineaj montarbaroj | Ebura Bordo,  Gvineo,  Liberio,  Sieraleono |
| AT0115 Knajsnaj-amatolaj montarbaroj |  Sud-Afriko |
| AT0116 Kvazulanda-Kablanda arbara mozaiko | Sud-Afriko |
| AT0117 Madagaskaraj malaltaĵaj arbaroj |  Madagaskaro |
| AT0118 Madagaskaraj subhumidaj arbaroj | Madagaskaro |
| AT0120 Maskarenaj arbaroj |  Francio,  Maŭricio |
| AT0121 Monto-kamerunaj kaj biokaj montarbaroj | Ekvatora Gvineo, Kameruno |
| AT0124 Nordorient-kongaj malaltaĵaj arbaroj |  Centr-Afrika Respubliko, Demokratia Respubliko Kongo |
| AT0125 Norda zanzibara-inhambana marborda arbarmozaiko | Kenjo,  Somalio, Tanzanio |
| AT0126 Nordokcident-kongaj malaltaĵaj arbaroj | Centr-Afrika Respubliko, Gabono, Kameruno, Respubliko Kongo |
| AT0128 Suda zanzibara-inhambana marborda arbarmozaiko |  Malavio,  Mozambiko, Tanzanio,  Zimbabvo |
| AT0129 Okcident-kongaj marĉarbaroj | Respubliko Kongo, Demokratia Respubliko Kongo |
| AT0130 Okcident-gvineaj malaltaĵaj arbaroj | Ebura Bordo, Liberio, Gvineo, Sieraleono |
Aŭstralaziaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
|---|---|
| AA0101 Malaltaĵaj pluvarbaroj de Admiraleco-Insuloj |  Papuo-Nov-Gvineo |
| AA0104 Buruaj pluvarbaroj |  Indonezio |
| AA0109 Lordhovaj subtropikaj arbaroj |  Aŭstralio |
| AA0110 Ludovik-insularaj pluvarbaroj | Papuo-Nov-Gvineo |
| AA0111 Novbritaj kaj novirlandaj malaltaĵaj pluvarbaroj | Papuo-Nov-Gvineo |
| AA0112 Novbritaj kaj novirlandaj montaraj pluvarbaroj | Papuo-Nov-Gvineo |
| AA0113 Novkaledoniaj pluvarbaroj |  Nov-Kaledonio |
| AA0114 Norfolkinsulaj subtropikaj arbaroj | Aŭstralio |
| AA0117 Kvinslandaj tropikaj pluvarbaroj | Aŭstralio |
| AA0119 Salomonaj pluvarbaroj |  Salomonoj |
| AA0126 Vanuatuaj pluvarbaroj |  Vanuatuo |
Neotropisaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
|---|---|
| NT0101 Araŭkariaj humidaj arbaroj |  Argentino,  Brazilo |
| NT0102 Atlantik-marbordaj restingaoj | Brazilo |
| NT0103 Bahiaj marbordaj arbaroj | Brazilo |
| NT0105 Boliviaj jungaoj |  Bolivio,  Peruo |
| NT0106 Kaating-enklavaj humidaj arbaroj | Brazilo |
| NT0116 Kokos-insulaj humidaj arbaroj |  Kostariko |
| NT0117 Mar-andaj montarbaroj |  Venezuelo |
| NT0120 Kubaj humidaj arbaroj |  Kubo |
| NT0121 Montarbaroj de orienta Reĝa Kordilero |  Ekvadoro,  Kolombio, Peruo |
| NT0131 Jamajkaj humidaj arbaroj |  Jamajko |
| NT0142 Napaj humidaj arbaroj | Ekvadoro, Kolombio, Peruo |
| NT0144 Nordorient-brazilaj restingaoj | Brazilo |
| NT0148 Centlaj marĉarbaroj |  Meksiko |
| NT0150 Paranaj-paraibaaj landinternaj arbaroj | Argentino, Brazilo,  Paragvajo |
| NT0151 Pernambukaj marbordaj arbaroj | Brazilo |
| NT0152 Pernambukaj landinternaj arbaroj | Brazilo |
| NT0153 Peruaj jungaoj | Peruo |
| NT0154 Petenaj-verakrucaj humidaj arbaroj |  Gvatemalo, Meksiko |
| NT0160 Marbordaj arbaroj de Serra do Mar | Brazilo |
| NT0162 Ĉiapas-patrinmontaraj humidaj arbaroj | Gvatemalo, Meksiko,  Salvadoro |
| NT0164 Sud-floridaj rokejoj |  Usono |
| NT0165 Sud-andaj jungaoj | Argentino, Bolivio |
| NT0166 Humidaj arbaroj de sudokcidenta Amazonio | Brazilo, Bolivio, Peruo |
| NT0167 Talamankaj montarbaroj | Kostariko,  Panamo |
| NT0176 Verakrucaj humidaj arbaroj | Meksiko |
Orientalisaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
|---|---|
| IM0101 Andamaj pluvarbaroj |  Barato |
| IM0102 Borneaj malaltaĵaj pluvarbaroj | Indonezio,  Malajzio |
| IM0103 Borneaj montaraj pluvarbaroj |  Brunejo, Indonezio, Malajzio |
| IM0104 Borneaj torfeaj marĉarbaroj | Indonezio |
| IM0105 Kvazaŭĉiamverdaj arbaroj de la bramaputra valo | Barato |
| IM0106 Kardamom-Montaraj pluvarbaroj |  Kamboĝo,  Tajlando,  Vjetnamio |
| IM0111 Barataj orient-altaĵaj humidaj deciduaj arbaroj | Barato |
| IM0115 Himalajaj subtropikaj foliarbaroj | Barato,  Butano,  Nepalo,  Pakistano |
| IM0118 Jiangnanaj subtropikaj ĉiamverdaj arbaroj |  Ĉinio |
| IM0120 Malsupra-gango-ebenaĵaj humidaj deciduaj arbaroj |  Bangladeŝo, Barato |
| IM0122 Luzonaj montaraj pluvarbaroj |  Filipinoj |
| IM0123 Luzonaj pluvarbaroj | Filipinoj |
| IM0124 Malabar-marbordaj humidaj arbaroj | Barato |
| IM0126 Meghalajaj subtropikaj arbaroj | Barato |
| IM0127 Mentaŭajaj pluvarbaroj | Indonezio |
| IM0128 Mindanaaj montaraj pluvarbaroj | Filipinoj |
| IM0130 Mindoraj pluvarbaroj | Filipinoj |
| IM0131 Mizoramaj, manipuraj kaj kaĉinaj pluvarbaroj | Barato, Bangladeŝo,  Birmo |
| IM0134 Nordokcident-ghataj humidaj deciduaj arbaroj | Barato |
| IM0137 Nord-hindoĉinaj subtropikaj arbaroj | Ĉinio, Laoso, Birmo, Tajlando, Vjetnamio |
| IM0142 Orisaj kvazaŭĉiamverdaj arbaroj | Barato |
| IM0143 Palavanaj pluvarbaroj | Filipinoj |
| IM0144 Duoninsul-malajziaj montaraj pluvarbaroj | Malajzio, Tajlando |
| IM0145 Duoninsul-malajziaj turfejaj marĉarbaroj | Malajzio, Tajlando |
| IM0146 Duoninsul-malajziaj pluvarbaroj | Malajzio, Tajlando |
| IM0147 Ruĝ-riveraj dolĉakvaj marĉarbaroj | Vjetnamio |
| IM0150 Sudokcident-ghataj humidaj deciduaj arbaroj | Barato |
| IM0151 Sudokcident-ghataj montaraj pluvarbaroj | Barato |
| IM0154 Srilankaj malaltaĵaraj pluvarbaroj |  Srilanko |
| IM0155 Srilankaj montaraj pluvarbaroj | Srilanko |
| IM0157 Sumatraj dolĉakvaj marĉarbaroj | Indonezio |
| IM0158 Sumatraj malaltaĵaj pluvarbaroj | Indonezio |
| IM0159 Sumatraj montaraj pluvarbaroj | Indonezio |
| IM0160 Sumatraj torfejaj marĉarbaroj | Indonezio |
| IM0161 Arbaroj de Sunda Lando sur Kerangas | Indonezio |
| IM0163 Tenaserimaj-sudtajlandaj kvazaŭĉiamverdaj pluvarbaroj | Birmo, Malajzio, Tajlando |
IM0172 [[Subtropikaj ĉiamverdaj arbaroj de  Tajvano | Tajvano |
Palearktisaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj | |
|---|---|
| PA0101 Gŭiĝoŭ-altebenaĵaj foliaj kaj miksaj arbaroj | Ĉinio |
| PA0102 Subtropikaj ĉiamverdaj arbaroj de Junano-Altebenaĵo | Ĉinio |
Vidu ankaŭ |
- Klimata klasifiko de Köppen
- Nubarbaro
- Laŭrisilvo
Eksteraj ligiloj |
angle Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj : listo de ekoregionoj (WWF)
angle Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj : listo de tutmondaj 200-unuoj (WWF)
angle Faktoj pri la tropikaj pluvarbaroj de la mondo laŭ The Nature Conservancy
angle Tipoj de pluvarbaroj
angle Pluvarbaroj - Lernejaj aktivecoj
angle Bildo pri la arbareco de la tero laŭ la NASA, en la jaro 2002
