Akcipitredoj
Serpentaglo | ||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||
| ||||||||||
Subfamilioj | ||||||||||
| ||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||
Akcipitredoj estas familio de la birda klaso de vertebruloj, kiu havas 8 subfamiliojn kaj diversajn genrojn kaj speciojn. La familio de Akcipitredoj estas – kune kun falkoj – unu el la du grandaj familioj el la ordo Falkoformaj – tagaj rabobirdoj – kaj la plej multnombra -laŭ specioj- el la du. Ĝi enhavas grupojn kiel agloj, milvoj, vulturoj, akcipitroj, cirkuoj, buteoj, ktp.
Laŭ la lastaj studoj pri molekula biologio kaj genetiko la taksonomio de Akcipitredoj estas iom konfuza kaj multaj specioj ŝanĝiĝas el unu loko al alia. Jam oni ne diskutas, ke fiŝaglo estas aparta familio kaj simile okazis al amerikaj vulturoj aŭ povas okazi al malnovmondaj vulturoj.
Krome la nomigo ne ripetas saman klasadon en diversaj lingvoj kaj tiele koncepto aglo (kio angla eagle, franca aigle, hispana águila, portugala águia, pola orzel, ĉeĥa orel, ktp., kaj definitive latina kaj scienca aquila) ne ĉiam samas precize kaj en multaj lingvoj povas ĝui pli ampleksan signifon, kio povas okazi ankaŭ en Esperanto. Simile okazas kun vulturoj, pri kiuj multaj kredas, ke temas pri angla vulture -Gyps fulvus-, kiu vere esperante estas ansergrifo aŭ gipo, ĉiukaze ene de ampleksa grupo de vulturoj.
Enhavo
1 Ĝenerala priskribo
2 Genroj
3 Genroj kaj specioj laŭ subfamilioj
3.1 Subfamilio Elanienoj Elaninae
3.2 Subfamilio Pernenoj Perninae
3.3 Subfamilio Milvenoj Milvinae
3.4 Subfamilio Akcipitrenoj Accipitrinae
3.5 Subfamilio Buteenoj Buteoninae
3.6 Subfamilio Egipienoj
3.7 Subfamilio Cirkuenoj Circinae
3.8 Subfamilio Cirkaetenoj aŭ Serpentagloj
4 Eksteraj ligiloj
Ĝenerala priskribo |
Temas pri birdoj kaj grandaj kaj malgrandaj (de 20 cm ĝis 150) kies beko estas hoka kaj havas ĉebaze ciraĵon. La kruroj estas fortaj kaj enhavantaj ŝtalajn krifojn. La flugiloj estas ofte larĝaj. Ili ĝuas grandegan vidkapablon.
Ili loĝas la tutan mondon escepte Antarkton. Preskaŭ ĉiu mondoregiono vidas multajn speciojn; ili loĝas ĉiujn mediojn: sekaj aŭ malsekaj, arbaroj aŭ herbejoj, montaroj aŭ urbaj zonoj.
Genroj |
Subfamilio Elanienoj - elaniedaj milvoj (8 specioj)
- Genro Elanus
- Genro Chelictinia
- Genro Gampsonyx
- Genro Elanoides
- Genro Elanus
Subfamilio Pernenoj aŭ Pernisenoj - (ĉ. 14 specioj)
- Genro Aviceda aŭ Kukolagloj
- Genro Henicopernis
- Genro Pernis aŭ vespobuteoj
- Genro Leptodon
- Genro Chondrohierax
- Genro Machaerhamphus aŭ Vespertaglo (dubinde situa)
- Genro Aviceda aŭ Kukolagloj
Subfamilio Egipienoj - Malnovmondaj vulturoj
- Genro Sarcogyps aŭ Ruĝkapa vulturo
- Genro Aegypius aŭ Monaĥvulturo
- Genro Torgos aŭ Orelvulturo
- Genro Trigonoceps aŭ Blankakapa vulturo
- Genro Gyps, gipoj aŭ vulturoj
- Genro Necrosyrtes aŭ Monaĥgipo
- Genro Sarcogyps aŭ Ruĝkapa vulturo
- Subfamilio Gipaetenoj
- Genro Neophron aŭ Kadavrogrifo
- Genro Gypohierax aŭ Palmogipo
- Genro Gypaetus aŭ Ŝafgrifo
- Genro Eutriorchis
- Genro Neophron aŭ Kadavrogrifo
Subfamilio Buteenoj - buteonenaj akcipitroj, veraj agloj kaj maragloj (ĉ. 100 vivantaj specioj, probable poli- aŭ parafiletika)
- Genro Geranoaetus aŭ Nigrabrusta buteaglo
- Genro Buteo (probable parafiletika, povus inkludi Leucopternis parte kaj Parabuteo)
- Genro Parabuteo aŭ Ruĝecŝultra buteo
- Genro Buteogallus aŭ Buteogaloj (probable parafiletika, povus inkludi Leucopternis parte)
- Genro Busarellus aŭ Nigrakola busarelo
- Genro Leucopternis (probable parafiletika)
- Genro Kaupifalco aŭ Unustria buteo
- Genro Butastur
- Genro Harpyhaliaetus aŭ Solagloj
- Genro Geranospiza
- Genro Geranoaetus aŭ Nigrabrusta buteaglo
- Subfamilio Akvilenoj
- Genro Spizaetus
- Genro Nisaetus
- Genro Lophaetus aŭ Longkresta aglo (eble juna sinonimo de Ictinaetus)
- Genro Stephanoaetus aŭ Kronaglo
- Genro Polemaetus aŭ Militaglo
- Genro Hieraaetus
- Genro Aquila (parafiletika) aŭ veraj agloj
- Genro Ictinaetus aŭ Nigra aglo
- Genro Spizaetus
Subfamilio Cirkuenoj - cirkuoj (ĉ. 16 vivantaj specioj)
- Genro Circus
- Genro Circus
Subfamilio Poliboroidenoj - cirkuaj akcipitroj aŭ poliboroidoj
- Genro Polyboroides
- Genro Polyboroides
Subfamilio Milvenoj - milvenaj milvoj (ĉ. 14 specioj)
- Genro Harpagus
- Genro Ictinia
- Genro Rostrhamus
- Genro Helicolestes - iam inkludata en Rostrhamus
- Genro Haliastur
- Genro Milvus
- Genro Lophoictinia
- Genro Hamirostra
- Genro Harpagus
Subfamilio Akcipitrenoj - akcipitroj kaj parencoj (ĉ. 55 vivantaj specioj)
- Genro Accipiter
- Genro Urotriorchis
- Genro Erythrotriorchis
- Genro Megatriorchis
- Genro Accipiter
Subfamilio Cirkaetenoj - serpentagloj (ĉ. 12o da specioj)
- Genro Terathopius
- Genro Circaetus
- Genro Spilornis
- Genro Pithecophaga
- Genro Terathopius
Subfamilio Haliaeetenoj
- Genro Haliaeetus aŭ maragloj
- Genro Ichthyophaga aŭ iĥtiofagoj
- Genro Haliaeetus aŭ maragloj
Subfamilio Harpienoj
- Genro Morphnus
- Genro Harpia
- Genro Harpyopsis
- Genro Morphnus
Subfamilio Melieraksenoj
- Genro Melierax aŭ Melieraksoj (Micronisus)
Genroj kaj specioj laŭ subfamilioj |
Subfamilio Elanienoj Elaninae |
- Genro Elanus aŭ Elanio
Nigraflugila milvo Elanus caeruleus
Nigraŝultra milvo Elanus axillaris
Blanka milvo Elanus leucurus
Leterflugila milvo, Elanus scriptus
- Genro Chelictinia
Tondilvosta milvo, Chelictinia riocourii
- Genro Machaerhamphus
Vespertaglo, Machaerhamphus alcinus
- Genro Gampsonyx
Perlomilvo, Gampsonyx swainsonii
- Genro Elanoides
Hirundovosta milvo, Elanoides forficatus
Subfamilio Pernenoj Perninae |
- Subfamilio Pernenoj (Perninae)
Afrika kukolaglo, Aviceda cuculoides
Madagaskara kukolaglo, Aviceda madagascariensis
Jerdona kukolaglo, Aviceda jerdoni
Kresta kukolaglo, Aviceda subcristata
Nigra kukolaglo, Aviceda leuphotes
Genro Henicopernis
Longvosta vespobuteo, Henicopernis longicauda
Nigra vespobuteo, Henicopernis infuscatus
Genro Pernis
Vespobuteo, Pernis apivorus
Orienta vespobuteo, Pernis ptilorhynchus
Stria vespobuteo, Pernis celebensis
Genro Leptodon
Grizkapa milvo, Leptodon cayanensis
Blankakola milvo, Leptodon forbesi
Genro Chondrohierax
Hokobeka milvo, Chondrohierax uncinatus
Kuba milvo, Chondrohierax wilsonii (disputata)
Subfamilio Milvenoj Milvinae |
- Genro Harpagus
Dudenta milvo, Harpagus bidentatus
Ruĝecfemura milvo, Harpagus diodon
- Genro Ictinia
Misisipia milvo, Ictinia mississippiensis
Plumbomilvo, Ictinia plumbea
- Genro Rostrhamus
Helikomilvo, Rostrhamus sociabilis
- Genro Helicolestes
Longbeka milvo, Helicolestes hamatus - iam en Rostrhamus
- Genro Haliastur
Fajfomilvo, Haliastur sphenurus
Hinda milvo, Haliastur indus
- Genro Milvus aŭ veraj milvoj
Ruĝa milvo aŭ Rufa milvo, Milvus milvus
- Kaboverda milvo, Milvus (milvus) fasciicauda - formortinta (2000)
Nigra milvo, Milvus migrans
- Nigrorela milvo, Milvus (migrans) lineatus
Flavbeka milvo, Milvus (migrans) aegyptius
- Genro Lophoictinia
Kvadratvosta milvo, Lophoictinia isura
- Genro Hamirostra
Nigrabrusta milvo, Hamirostra melanosternon
- Genro Harpagus
Subfamilio Akcipitrenoj Accipitrinae |
Tipa genro de akcipitroj Accipiter:
Akcipitro Accipiter gentilis
Nizo Accipiter nisus
Grizventra akcipitro, Accipiter poliogaster
Kresta akcipitro, Accipiter trivirgatus
Grizkapa akcipitro, Accipiter griseiceps
Ruĝbrusta akcipitro, Accipiter toussenelii
Afrika akcipitro, Accipiter tachiro
Ĉina akcipitro, Accipiter soloensis
Francesa akcipitro, Accipiter francesiae
Anjuana akcipitro, Accipiter francesiae pusillus
Punktovosta akcipitro, Accipiter trinotatus
Helgriza akcipitro, Accipiter novaehollandiae
Aŭstralia akcipitro, Accipiter fasciatus
Kristnaskinsula akcipitro, Accipiter (fasciatus) natalis
Nigradorsa akcipitro, Accipiter melanochlamys
Blankagorĝa akcipitro, Accipiter albogularis
Fiĝia akcipitro, Accipiter rufitorques
Novkaledonia akcipitro, Accipiter haplochrous
Moluka akcipitro, Accipiter henicogrammus
Helgrizkapa akcipitro, Accipiter poliocephalus
Novbritia akcipitro, Accipiter princeps
Blankanigra akcipitro, Accipiter melanoleucus
Hensta akcipitro, Accipiter henstii
Mejera akcipitro, Accipiter meyerianus
Brunflanka akcipitro, Accipiter castanilius
Nikobara akcipitro, Accipiter butleri
Mallongkrura akcipitro, Accipiter brevipes
Ardezdorsa akcipitro, Accipiter luteoschistaceus
Imita akcipitro, Accipiter imitator
Ruĝecfemura akcipitro, Accipiter erythropus
Malgranda akcipitro, Accipiter minullus
Japana akcipitro, Accipiter gularis
Nana akcipitro, Accipiter nanus
Ruĝeckola akcipitro, Accipiter erythrauchen
Brunkola akcipitro, Accipiter cirrocephalus
Longfingra akcipitro, Accipiter brachyurus
Rozbrusta akcipitro, Accipiter rhodogaster
Madagaskara akcipitro, Accipiter madagascariensis
Ovampa akcipitro, Accipiter ovampensis
Ruĝecbrusta akcipitro, Accipiter rufiventris
Ŝikro, Accipiter badius
Superokula akcipitro, Accipiter superciliosus – povus aparteni al Hieraspiza
Kolumakcipitro, Accipiter collaris – povus aparteni al Hieraspiza
Striakcipitro, Accipiter striatus
Blankabrusta akcipitro, Accipiter chionogaster
Senmarka akcipitro, Accipiter ventralis
Brunfemura akcipitro, Accipiter erythronemius
Kupera akcipitro, Accipiter cooperii
Gundlaĉa akcipitro aŭ Kuba akcipitro, Accipiter gundlachi
Dukolora akcipitro, Accipiter bicolor
Ĉilia akcipitro, Accipiter (bicolor) chilensis
Besro aŭ Hindia akcipitreto, Accipiter virgatus
Aliaj genroj:
Melierax
Gabara melierakso, M. gabar
Malhela melierakso, M. metabates
Orientafrika melierakso, M. poliopterus
Hela melierakso, M. canorus
Urotriorchis
Longvosta akcipitro, U. macrourus
Erythrotriorchis
Ruĝa akcipitro, E. radiatus
Burgera akcipitro, E. buergersi
Megatriorchis
Doria akcipitro, M. doriae
Subfamilio Buteenoj Buteoninae |
- Genro Geranoaetus - Nigrabrusta buteaglo
- Genro Buteo - veraj buteoj (de Nordameriko aŭ Eŭropo): preskaŭ 30 specioj (probable parafiletikaj, povus inkludi Leucopternis parte kaj Parabuteo)
- Genro Parabuteo - Ruĝecŝultra buteo
- Genro Buteogallus - krabagloj aŭ buteogaloj: 5 specioj (probable parafiletikaj, povus inkludi Leucopternis parte kaj Harpyhaliaetus)
- Genro Busarellus - Nigrakola busarelo
- Genro Leucopternis - grizaj buteoj (probable parafiletikaj)
Blankabrova buteo (Leucopternis kuhli)
Blankakola buteo (Leucopternis lacernulatus)
Nigrokula buteo (Leucopternis melanops)
Grizdorsa buteo (Leucopternis occidentalis)
Plumbobuteo (Leucopternis plumbeus)
Malheldorsa buteo (Leucopternis polionotus)
Stributeo (Leucopternis princeps)
Ardezbuteo (Leucopternis schistaceus)
Duonplumba buteo (Leucopternis semiplumbeus)
Blanka buteo (Leucopternis albicollis)
- Genro Kaupifalco - Unustria buteo
- Genro Butastur
Akrida buteo, Butastur rufipennis
Blankokula buteo, Butastur teesa
Ruĝecflugila buteo, Butastur liventer
Grizvanga buteo, Butastur indicus
- Genro Harpyhaliaetus - solagloj
Krona solaglo, Harpyhaliaetus coronatus
Monta solaglo, Harpyhaliaetus solitarius
- Genro Morphnus - Krestaglo
- Genro Harpia - Amerika harpio
- Genro Pithecophaga - Filipina aglo
- Genro Harpyopsis - Papua harpio
- Genro Oroaetus
Nigrabruna spizaeto, Oroaetus isidori
- Genro Spizastur
Nigrablanka spizaeto, Spizastur melanoleucus
- Genro Spizaetus krestaj spizaetoj: ĉirkaŭ 4 specioj
- Genro Nisaetus - ĉirkaŭ 9 specioj
- Genro Lophaetus - Longkresta aglo (eble juna sinonimo de Ictinaetus)
- Genro Stephanoaetus - Kronaglo
- Genro Polemaetus - Militaglo
- Genro "Hieraaetus" - akcipitragloj: 3 specioj; Genronomo nedisponebla aŭ apartenas al Aquila
- Genro Lophotriorchis - Ruĝecventra aglo
- Genro Aquila - veraj agloj: ĉirkaŭ 12 specioj; parafiletika
- Genro Ictinaetus - Nigra aglo
- Genro Haliaeetus - maragloj kaj brunaj fiŝagloj: 8 specioj
- Genro Ichthyophaga - grizaj fiŝagloj: 2 specioj
- Genro Harpagornis - povus aparteni al Aquila
Aglo de Haast, Harpagornis moorei (formortinta)
Subfamilio Egipienoj |
Genro Aegypius
Monaĥvulturo aŭ Nigra vulturo, Aegypius monachus
Genro Gypaetus
Gipaeto aŭ Ŝafgrifo, Gypaetus barbatus
Genro Gypohierax
Olepalma vulturo, Gypohierax angolensis
Genro Gyps
Ansergrifo aŭ gipo,Gyps fulvus
Bengala grifo aŭ Bengala vulturo, Gyps bengalensis
Rupelgrifo, Gyps rueppelli
Longbeka grifo, Gyps indicus
Himalaja grifo, Gyps himalayensis
Blankdorsa vulturo, Gyps africanus
Kaba vulturo, Gyps coprotheres
Genro Necrosyrtes
Kapuĉa vulturo, Necrosyrtes monachus
Genro Neophron
Kadavrogrifo aŭ Perknoptero, Neophron percnopterus
Genro Sarcogyps
Ruĝkapa vulturo, Sarcogyps calvus
Genro Torgos
Orelvulturo, Torgos tracheliotus
Genro Trigonoceps
Blankkapa vulturo, Trigonoceps occipitalis
Subfamilio Cirkuenoj Circinae |
- Genro: Cirkuo, Circus, 13 specioj
Griza cirkuo, Circus pygargus
Blua cirkuo, Circus cyaneus
Marĉa cirkuo aŭ Okcidenta marĉa cirkuo, Circus aeruginosus
Orienta marĉa cirkuo, Circus spilonotus
Papua cirkuo, Circus spilonotus spilothorax
Ranomanĝa cirkuo, Circus ranivorus
Aŭstralazia marĉa cirkuo, Circus approximans
Madagaskara cirkuo, Circus macrosceles (iam en C. maillardi)
Reunia cirkuo, Circus maillardi
Longflugila cirkuo, Circus buffoni
Punktocirkuo, Circus assimilis
Nigra cirkuo, Circus maurus
Cindrocirkuo, Circus cinereus
Stepcirkuo, Circus macrourus
Nigrablanka cirkuo, Circus melanoleucos
- Genro: Polyboroides aŭ Poliboroidoj
Poliboroido, Polyboroides typus
Madagaskara poliboroido, Polyboroides radiatus
- Genro: Geranospiza
Geranospizo, Geranospiza caerulescens
Subfamilio Cirkaetenoj aŭ Serpentagloj |
- genro: Circaetus
Serpentaglo, Circaetus gallicus
- Circaetus beaudouini
Nigrabrusta serpentaglo, Circaetus pectoralis
Bruna serpentaglo, Circaetus cinereus
Strizona serpentaglo, Circaetus fasciolatus
Grizbruna serpentaglo, Circaetus cinerascens
- genro: Spilornis
Kresta serpentaglo, Spilornis cheela
- Bavea serpentaglo, S. (cheela) baweanus
- Bavea serpentaglo, S. (cheela) baweanus
Nikobara serpentaglo, S. minimus
Monta serpentaglo, S. kinabaluensis
Sulavesa serpentaglo, S. rufipectus
Filipina serpentaglo, S. holospilus
Andamana serpentaglo, S. elgini
Genro Eutriorchis
Madagaskara serpentaglo, E. astur
Genro Terathopius
Senvosta serpentaglo, Terathopius ecaudatus
Eksteraj ligiloj |
- http://www.faunistik.net/BSWT/AVES/ACCIPITRIFORMES/ACCIPITRIDAE/accipitridae.html
- http://www.montereybay.com/creagrus/hawks.html
|