Kolegio de Francio
La Kolegio de Francio (france, Collège de France) estas grava centro de supera instruado kaj esploroj en Parizo.
Francisko la 1-a (Francio) fondis la Kolegion en 1530 kiel alternativo al la universitato Sorbono, por stimuli la studon de fakoj kiel matematiko kaj la antikva greka kaj hebrea lingvoj. Ĝi akiris sian nunan nomon en 1870. Antaŭaj nomoj estis Collège Royal (Reĝa Kolegio), Collège des Trois Langues (Kolegio de tri lingvoj), Collège National (Nacia Kolegio) kaj Collège Impérial (Imperia Kolegio).
La Kolegio famas pro la instruo kaj la esploro de la sciencoj kaj ĝia celo estas "instrui la sciencon dum ĝi evoluas". Pro tio, la profesoroj estas inter la plej eminentaj esploristoj de Francio. Ĝi unikas pro du kialoj: ĝi ne donas diplomojn; kaj ĉiu ajn rajtas ĉeesti la plejparton de la kursoj kaj prelegoj.
La profesora personaro de la Kolegio konsistas el 52 homoj, elektitaj de la profesoroj mem.
Inter la fakoj instruataj estas matematiko, fiziko, kemio, biologio, historio, arkeologio, lingvistiko, orientaj studoj, filozofio kaj societaj sciencoj. Estas du katedroj por alilandaj profesoroj invitataj por prelegi. La Kolegio posedas gravan bibliotekon por esploristoj.
Universitataj instruistoj de la Kolegio de Francio |
- humanistoj:
pola poeto Adam Mickiewicz, Ernest Renan, Paul Valery, Raymond Aron, Alfred Loisy, Henri Bergson (franco kun pol-irland-juda deveno), Jean-François Champollion, Claude Lévi-Strauss (franco kun jud-alzaca deveno), Michel Foucault, Jerzy Grotowski (pola reĝisoro, teoriulo pri teatro, pedagogo kaj kreinto de aktora metodo. Unu el la plej grandaj reformistoj de la teatro de la 20-a jarcento. Kreis en Vroclavo (Pollando) la Teatron Laboratorio. Honora civitano de la pola urbo Opole, kie omaĝas lin bronza monumento, vidu la apudan foton.)
- universitataj instruistoj de ekzaktaj kaj naturaj sciencoj:
Frédéric Joliot-Curie, Claude Cohen-Tannoudji, Jean Dausset, Jean Baptiste Joseph Delambre, Pierre-Gilles de Gennes, François Jacob, Pierre-Louis Lions, Jean-Marie Lehn, Jacques Monod, Alain Connes, Marcellin Berthelot (franca kemiisto, eseisto, historiisto de sciencoj, politikisto kaj esperantisto. Li estis ministro de publika instruado (1886-1887) kaj ministro de eksterlandaj aferoj (1895-1896). Li apartenis al la patrona komitato de Internacia Scienca Asocio Esperanta (ISAE), kies prezidanto estis generalo Hippolyte Sebert. Li estis membro de Hungara Scienca Akademio).