Eltenebla agrikulturo
Eltenebla agrikulturo estas la ago de terkultivado surbaze de kompreno de ekosistemaj servoj, de la studo de rilatoj inter organismoj kaj ilia medio. Ĝi estis difinita kiel "integra sistemo de praktikoj por planto kaj besto produktado kiu havas ejo-specifan aplikiĝon kiu daŭros dumlonge", ekzemple:
- Plenumi homan manĝadon kaj fibrobezonojn
- Plifortigi median kvaliton kaj la naturresursan bazon el kiu la agrikultura ekonomio dependas
- Fari la plej efikan uzadon de nerenovigeblaj resursoj kaj de farmaj resursoj kaj integri, kie konvenu, naturajn biologiajn ciklojn kaj kontrolojn
- Daŭrigi la ekonomian daŭrigeblecon de farmoperacioj
- Plibonigi la vivokvaliton por farmistoj kaj socio kiel tutaĵo[1]
Enhavo
1 Historio de la termino
2 Terkultivado kaj naturaj resursoj
3 Vidu ankaŭ
4 Notoj
5 Fontoj
6 Bibliografio
Historio de la termino |
La esprimo estis laŭdire elpensita fare de aŭstralia agrikultura sciencisto Gordon McClymont.[2] Wes Jackson estas konsiderita kiel la unua publikiganto de la esprimo en sia libro de 1980 "Nov-Radikoj por Agrikulturo" ('New Roots for Agriculture').[3] La esprimo iĝis populare uzita en la fino de la 1980-aj jaroj.[4]
Terkultivado kaj naturaj resursoj |
Ekologia agrikulturo povas esti komprenita kiel ekosistema aliro al agrikulturo.[5] Praktikoj kiuj povas kaŭzi longperspektivan difekton en grundo inkluzivas troan plugadon de la grundo (kaŭzante erozion) kaj irigacion sen adekvata drenado (kondukante al salinigo). Longperspektivaj eksperimentoj disponigis kelkajn el la plej bonaj datenoj pri kiom diversaj praktikoj influas grundotrajtojn esencaj al daŭripovo. Ĉe Usono federacia agentejo, nome USDA-Natural Resources Conservation Service, specialiĝas pri disponigado de tekniko kaj monhelpo por tiuj interesitoj pri konservado de naturaj resursoj kaj pri produktiva agrikulturo kiel kongruaj celoj.
La plej gravaj faktoroj por unuopa loko estas suno, aero, grundo, nutraĵoj, kaj akvo. El la kvin, akvo- kaj grundo-kvalitoj kaj kvantoj estas plej alireblaj al homa interveno tra la tempo kaj la laboro.
Kvankam aero kaj sunlumo estas haveblaj ĉie sur la Tero, kultivaĵoj ankaŭ dependas de grundonutraĵoj kaj la havebleco de akvo. Kiam farmistoj kreskas kaj rikoltas kultivaĵojn, ili forigas kelkajn el tiuj nutraĵoj de la grundo. Sen kompletigo, tero suferas de nutra malplenigo kaj iĝas maltaŭga aŭ suferas pro reduktitaj rendimentoj. Ekologia agrikulturo dependas de replenigado de la grundo minimumigante la uzon aŭ bezonon de ne-renovigeblaj resursoj, kiel ekzemple tergaso (uzita en ŝanĝado de atmosfera nitrogeno en sintezan sterkon), aŭ mineralaj ercoj (ekz., fosfato). Eblaj fontoj de nitrogeno estus, en principo, haveblaj senfine, la jenaj:
- reciklado de kultivaĵrubo kaj el brutaro aŭ traktado de homa sterko
- kreskado de guŝo kultivaĵoj kaj furaĝoj kiel ekzemple ternuksoj aŭ luzerno kiuj formas simbiozojn kun nitrogenfiksantaj bakterioj nomitaj rizobio
- industria produktado el nitrogeno per la Haber-proceso uzas hidrogenon, kiu estas nuntempe derivita de tergaso, (sed tiu hidrogeno povis anstataŭe esti produktita per elektrolizo de akvo uzanta elektron (eble de sunĉeloj aŭ ventogeneratoroj)) aŭ
- genetike inĝenieristikaj (ne-guŝaj) rikoltoproduktoj por formi nitrogenfiksantan simbiozon aŭ fiksadon de nitrogeno sen mikrobaj simbiontoj.
La lasta eblo estis proponita en la 1970-aj jaroj, sed nur ĵus iĝas realisma.[6][7] Daŭrigeblaj ebloj por anstataŭigado de aliaj nutraj enigaĵoj (fosforo, kalio, ktp.) estas pli limigitaj.
Pli realismaj, kaj ofte nerimarkitaj, ebloj inkluzivas longperspektivajn kultivciklojn, revenante al naturaj cikloj kiuj ĉiujare inundas kultivitajn terojn (revenigante perditajn nutraĵojn senfine) kiel ekzemple la inundoj fare de la rivero Nilo, la longperspektiva uzado de biobraĝo (grundokarbo), kaj uzado de kultivaj kaj brutaj rasoj kaj variantoj kiuj estas adaptitaj al malpli idealaj kondiĉoj kiel ekzemple damaĝbestoj, arideco, aŭ manko de nutraĵoj.
Kultivaĵoj kiuj postulas altajn nivelojn de grundnutraĵoj povas esti kultivitaj en pli daŭrigebla maniero se certaj sterkaj administrokutimoj estas uzitaj.
Tutlandaj manĝaĵoproduktantoj postulas vastajn kvantojn de tero kaj grundo por produkti manĝaĵojn kun akcelita rapideco. Tio malpliigas la nutraĵojn en la grundo kaj malpliigas la ideon de ekologia agrikulturo, kiu estas plej bone konstruita tra lokaj, regionaj agrikulturaj metodoj.
Vidu ankaŭ |
- Ekologia agrikulturo
- Renoviĝanta energio
Notoj |
↑ Gold, M. (Julio 2009). What is Sustainable Agriculture?. United States Department of Agriculture, Alternative Farming Systems Information Center.
↑ Rural Science Graduates Association (2002)In Memorium - Former Staff and Students of Rural Science at UNE. Universitato de Novanglujo. Alirita 21a de oktobro 2012.
↑ Wes Jackson, New Roots for Agriculture. Enkonduko de Wendell Berry. University of Nebraska Press. ISBN 0803275625
↑ A Brief History of Sustainable Agriculture, Frederick Kirschenmann, eldonista noto de Carolyn Raffensperger kaj Nancy Myers. The Networker, vol. 9, no. 2, Marto 2004.
↑ Altieri, Miguel A. (1995) Agroecology: The science of sustainable agriculture. Westview Press, Boulder, CO.
↑ Scientists discover genetics of nitrogen fixation in plants - potential implications for future agriculture. News.mongabay.com (2008-03-08). Alirita 2013-09-10.
↑ Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 25a de marto 2008, vol. 105 no. 12 4928–4932 [1]
Fontoj |
- Dore, J. 1997. Sustainability Indicators for Agriculture: Introductory Guide to Regional/National and On-farm Indicators, Rural Industries Research and Development Corporation, Australia.
- Gold, Mary. 1999. Sustainable Agriculture: Definitions and Terms. Special Reference Briefs Series no. SRB 99-02 Updates SRB 94-5 September 1999. National Agricultural Library, Agricultural Research Service, U.S. Department of Agriculture.
- Hayes, B. 2008. Trial Proposal: Soil Amelioration in the South Australian Riverland.
- Jahn, GC, B. Khiev, C. Pol, N. Chhorn, S. Pheng, and V. Preap. 2001. Developing sustainable pest management for rice in Cambodia. pp. 243–258, In S. Suthipradit, C. Kuntha, S. Lorlowhakarn, and J. Rakngan [eds.] "Sustainable Agriculture: Possibility and Direction" Proceedings of the 2nd Asia-Pacific Conference on Sustainable Agriculture 18–20 October 1999, Phitsanulok, Thailand. Bangkok (Thailand): National Science and Technology Development Agency. 386 p.
- Lindsay Falvey (2004) Sustainability – Elusive or Illusion: Wise Environmental Management. Institute for International Development, Adelaide pp259.
- Hecht, Susanna kaj Alexander Cockburn (1989) The Fate of the Forest: developers, destroyers and defenders of the Amazon. New York: Verso.
- Netting, Robert McC. (1993) Smallholders, Householders: Farm Families and the Ecology of Intensive, Sustainable Agriculture. Stanford Univ. Press, Palo Alto.
- Dedicated double issue of Philosophical Transactions B on Sustainable Agriculture. Kelkaj artikoloj estas senpage disponeblaj.
- Beddington J, Asaduzzaman M, Fernandez A, Clark M, Guillou M, Jahn M, Erda L, Mamo T, Van Bo N, Nobre CA, Scholes R, Sharma R, Wakhungu J. 2011.
Bibliografio |
- Laki, G. (2002): Added value as the basis of sustainable agriculture’s subsidy system. In: (Eds. Trebicky, V. – Novak, J.) "Rio+10 Transition from Centrally Planned Economy to Sustainable Society? (Visegrad Agenda 21)", Institute for Environmental Policy, Prague, 2002, 49. p.
- Laki, G., Szakál, F. (2002): Added Value as a key indicator for sustainable agriculture. In: A mezőgazdasági termelés és erőforrás-hasznosítás ökonómiája – VIII. Nemzetközi Agrárökonómiai Tudományos Napok, SZIE Gazdálkodási és Mezőgazdasági Főiskolai Kar, Gyöngyös, 6 p.
- Szakál, F. (2002): The need for redefining the concept of agriculture and rural areas for sustainable development. In: (Eds. Trebicky, V. – Novak, J.) "Rio+10 Transition from Centrally Planned Economy to Sustainable Society? (Visegrad Agenda 21)", Institute for Environmental Policy, Prague, 2002, 51. p.
Madden, Patrick (Marto–Aprilo 1986). “Debt-Free Farming is Possible”, Farm Economics.
- Pender J., Place F., Ehui S. (2006) Strategies for Sustainable Land Management in the East African Highlands
- Pollan M. (2007) The Omnivore's Dilemma: A Natural History of Four Meals by
- Roberts W. (2008) The No-Nonsense Guide to World Food de Roberts W. (2008)