Gurumuĥi-ortografio
Gurumuĥi-ortografio aŭ Gurumuĥa ortografio (en gurumuĥo: ਗੁਰਮੁਖੀ; el la buŝo de guruo) estas unu el la du ĉefaj ortografioj de panĝaba, la dua estas shahmukhi-ortografio. Ĝi estas abugido, kiu evoluis el malnovaj ortografioj de la subkontinento. Oni ĝin uzas ĉefe en orienta Panĝabo.
Enhavo
1 Aboco
2 Gurumuĥa ortografio kaj Esperanto
3 Ankaŭ Vidu
4 Inform-fontoj
5 Eksteraj ligiloj
Aboco |
La ortografio konsistas el 38 konsonantoj, 10 vokaloj, 9 vokal-signoj, 2 kromsingoj por nazaloj kaj 1 signo por duobli la sonon de konsonanto. Tiu ĉi ortografio estas tute malsama de shahmukhi-ortografio, kiu estas uzata en okcidenta Panĝabo.[1]
Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | Nomo | Elpa. | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ੳ | uṛa | – | ਅ | æṛa | ə | ੲ | iṛi | – | ਸ | səsa | sa | ਹ | haha | ha |
ਕ | kəka | ka | ਖ | kʰəkʰa | kʰa | ਗ | gəga | ga | ਘ | kəga | kà | ਙ | ngənga | ŋa |
ਚ | chəcha | t͡ʃa | ਛ | chʰəchʰa | t͡ʃʰa | ਜ | jəja | d͡ʒa | ਝ | chəja | t͡ʃà | ਞ | neiia | ɲa |
ਟ | ṭenka | ʈa | ਠ | ṭʰəṭʰa | ʈʰa | ਡ | ḍəḍa | ɖa | ਢ | ṭəḍa | ʈà | ਣ | ṇaṇa | ṇa |
ਤ | təta | ta | ਥ | tʰətʰa | tʰa | ਦ | dəda | da | ਧ | təda | tà | ਨ | nəna | na |
ਪ | pəpa | pa | ਫ | pʰəpʰa | pʰa | ਬ | bəba | ba | ਭ | pəba | pà | ਮ | məma | ma |
ਯ | yaiya | ya | ਰ | rara | ra | ਲ | ləla | la | ਵ | vava | ʋa | ੜ | ṛaṛa | ɽa |
ਸ਼ | Sussa pair bindi | ʃa | ਖ਼ | Khukha pair bindi | xa) | ਗ਼ | Gugga pair bindi | ɣa) | ਫ਼ | Phupha pair bindi | fa | ਲ਼ | Lalla pair bindi | ɭa |
Kvankam panĝaba estas tona lingvo la ortografio rare montras tonon.
Gurumuĥa ortografio kaj Esperanto |
Estas eble transskribi Esperanton per la ortografio. Ĝi enhavas ĉiuj da sonoj, kiujn uzas Esperanto. Sube estas prezento:
ਏਨ ਲਾ ਨੋਰਦ-ਓਰੀਏਂਤਾ ਪਾਰਤੋ ਦੇ ਆਫ਼ਰੀਕੋ ਤ੍ਰੋਵੀਜਾਸ ਏਜੀਪਤੋ, ਲਾ ਪਾਤਰੂਯੋ ਦੇ ਲਾ ਪਲੇਇ ਆਨਤੀਕਵਾ ਸਿਵੀਲੀਜ਼ਾਸੀਓ ਏਨ ਲਾ ਮੋਂਦੋ।
En la nord-orienta parto de Afriko troviĝas Egipto, la patrujo de la plej antikva civilizacio en la mondo.
Ankaŭ Vidu |
- Shahmukhi-ortografio
Inform-fontoj |
↑ M. G. Abbas MalikPunjabi Machine Transliteration. Department of Linguistics Denis Diderot, University of Paris 7 Paris, France.
Eksteraj ligiloj |
- Panĝaba Vikipedio en Gurumukhi-ortografio
- Panĝabaj Libroj en Gurumukhi-ortografio