Eŭrozono
Eŭrozono, ankaŭ nomata Eŭrospaco aŭ Eŭroareo, estas tiu parto de la membroŝtatoj de Eŭropa Unio en kiu validas la monunuo eŭro. La eŭrozonon partoprenas (en 2016) dek naŭ ŝtatoj kun entute ĉirkaŭ 337 milionoj da loĝantoj: Aŭstrio, Belgio, Estonio, Finnlando, Francio, Germanio, Grekio, Hispanio, Irlando, Italio, Kipro, Latvio, Litovio, Luksemburgo, Malto, Nederlando, Portugalio, Slovakio kaj Slovenio.
La naŭ restantaj ŝtatoj de Eŭropa Unio ne (ankoraŭ) apartenas al la eŭrozono: Britio, Bulgario, Ĉeĥio, Danio, Hungario, Kroatio, Pollando, Rumanio kaj Svedio.
La ŝtatetoj Monako, San-Marino kaj Vatikanurbo ne partoprenas la eŭrozonon, ĉar ili ne estas membroŝtatoj de la Eŭropa Unio. Tamen, pro duflankaj interkonsentoj kun EU ili rajtas - laŭ strikte limigita interkonsentita amplekso - uzi eŭron kiel sian monunuon, kaj stampigi proprajn eŭro-monerojn.
Krome, la eŭro estas la valuto aŭ gvidvaluto en proksimume 30 pliaj regnoj aŭ ŝtatoj de regnoj. Kun ili, 40 regnoj kaj partoj de regnoj uzas la eŭron aŭ valuton dependan de la eŭro.
La 1-an de januaro 2015, Litovio iĝis la 19-a lando de la Eŭrozono.
Kondiĉoj por aliĝi al la eŭrozono |
La decidon pri la unuaj eŭro-membrolandoj faris la Konsilio de la Eŭropa Unio la 3-an de majo 1998. Akceptitaj kiel membroj estis Aŭstrio, Belgio, Finnlando, Francio, Germanio, Hispanio, Irlando, Italio, Luksemburgio, Nederlando kaj Portugalio. Grekio en tiu momento ankoraŭ ne plenumis la EU-konverĝokriteriojn, sed estis aligita en 2000 kaj enkondukis la eŭron en la jaro 2001.
Post la Eŭropuniaj plilarĝigoj en 2004 kaj 2007, novaj ŝtatoj eniris la eŭrozonon: Slovenio aliĝis la 1-an de januaro 2007, Kipro kaj Malto la 1-an de januaro 2008, Slovakio la 1-an de januaro 2009, Estonio la 1-an de januaro 2011, Latvio la 1-an de januaro 2014, Litovio la 1-an de januaro 2015.
Britio kaj Danio estis, en la Traktato de Mastriĥto, rezervintaj klaŭzon de opcio resti ekster la eŭrozono, kiun ili uzis. Svedio konscie lezis la konverĝokriteriojn por ne devi enkonduki eŭron.