Kdjykuj

Pasado de Merkuro la 7-an de majo 2003 (la blua pinto montras Merkuron)

Pasado de Venuso la 8-an de junio 2004

Pasado (aŭ transito) estas astronoma fenomeno, kiu okazas kiam
kosma objekto intermetiĝas inter observanton kaj alian kosman objekton. La
unua objekto ŝanas moviĝi antaŭ la dua. Sen kroma precizo, la observanto situas
sur Tero.

Difinoj |

La termino « pasado » estas uzata, kiam la angula diametro de la pli proksima objekto aperas
klare pli malgranda ol tiu de la malproksima objekto. Se la proksima
objekto havas pli grandan angulan diametron, oni parolas pri kaŝado de la
malproksima korpo far de la proksima. (ekzemple: kaŝado de stelo far de planedo)

Oni parolas pri eklipso kiam proksima objekto pasas antaŭ luma korpo
kaj estigas malkresko de ties lumo (ekzemple: eklipse duopa stelo);
suna eklipso estas aparta okazo de pasado de Luno antaŭ Suno.

Tuŝoj |

Dum pasado, okazas kvar ŝajnaj « tuŝoj » de la disko de la granda objekto far de tiu
de la malgranda en la jena sinsekvo:

• Unua tuŝo: la pli malgranda korpo ŝajnas ekstera de la granda kaj moviĝas internen de tiu ĉi.


• Dua tuŝo: la pli malgranda korpo ŝajnas interna de la granda kaj moviĝas internen de tiu ĉi.


• Tria tuŝo: la pli malgranda korpo ŝajnas interna de la granda kaj moviĝas eksteren de tiu ĉi.


• Kvara tuŝo: la pli malgranda korpo ŝajnas ekstera de la granda kaj moviĝas eksteren de tiu ĉi.

Pasadoj en la Sunsistemo |

Pasado antaŭ Suno |

De Tero eblas observi la pasadojn de planedoj antaŭ Suno nur se iliaj orbitoj
estas pli malgrandaj ol tiu de Tero. Nur Merkuro kaj Venuso
estas en tiu kazo. Tiuj fenomenoj estas tamen maloftaj. La lasta
pasado de Merkuro okazis en 2006 kaj la proksima okazos en 2019; la lasta
pasado de Venuso okazis en 2004 kaj la proksima okazos en 2012.

Pasadoj de kometoj kaj de asteroidoj antaŭ Suno teorie eblas, sed ĝis nun
neniaj el tiuj estis observitaj kun certeco.

Plej ofte restas la pasado de nia luno (suna eklipso) antaŭ Suno.

Pasado antaŭ planedoj |

Pasado de naturaj satelitoj antaŭ iliaj planedo (ĉefe
Jupitero^[1]
kaj Saturno^[2]) tre oftas.

Sed maloftas ke planedo pasadas antaŭ alian planedon.
Estas mirindete, ke nenia pasado (nek planed-kaŝado) okazas inter 1818 kaj 2065.

La kaŝado de Merkuro malantaŭ Venuso estis observita la 28-an de majo 1737 de
la brita astronomo John Bevis en la
Reĝa Observatorio de Greenwich. Estas la ununura
kaŝado inter planedoj, kiu estis precize priskribita. Pasado de Marso antaŭ Jupiteron
la 11-an de septembro 1170 estis observita far de la monaĥo
Gervase de Canterbury, kaj de ĉinaj
astronomoj.

Pasado ekster la Sunsistemo |

Estas observeblaj la pasadoj (aŭ eklipso) de iuj duoblas steloj. Oni povas ankaŭ
observi la pasado de ekstersunsistemaj planedoj, centoj
da tiaj planedoj^[3]
estis tiel malkovritaj, unu plej konata estas CoRoT-9b^[4]

Vidu ankaŭ |

• Pasado de Merkuro


• Pasado de Venuso


• Pasado de Merkuro elde Venuso


• Pasado de Venuso elde Marso


• Pasado de Tero elde Marso

Notoj kaj referencoj |

1. 
   ↑
   Lokado de la Galileaj lunoj de Jupitero. La nomoj de la lunoj en pasado aperas flava, tiu de la lunoj en kaŝado aperas ruĝa (france)
   


2. 
   ↑
   La lunoj de la ringata gasgiganto Saturno (angle)
   


3. 
   ↑
   Gvatu la ĉielon. Cento da ekstersunaj planedoj malkovrataj (angle)
   


4. 
   ↑
   CoRot-9 b: promesiva ekstersunsistema planedo (france)
   

Eksteraj ligiloj |

• 
  france La pasado de Venuso klarigata al la infanoj
  


• 
  france La pasado de Merkuro de 2003
  


• 
  angle La venonta pasado de Venuso en 2012
  


• 
  angle Fotografioj de la pasado de la Internacia Kosmostacio antaŭ Suno
  


• 
  angle Pasadoj en la Sunsistemo: Dekvinmiljara katalogo