Kdjykuj

Ĉi tiu artikolo bezonas poluradon, ĉar ĝi montras stilajn kaj/aŭ gramatikajn kaj/aŭ strukturajn problemojn, kiuj ne konformas al stilogvido. La priskribo de la problemo troviĝas ĉi tie. Bonvolu ŝanĝi la enhavon por plibonigi la artikolon.

Play media

Eksplodaĵo estas materialo, kiu estas aŭ kemie aŭ alimaniere energie nestabila aŭ produktas subitan ampleksigon de la materialo ofte kun varmo kaj ŝanĝo de premo, kun tipe ekbrilo kaj bruego. Ĉi tiu subita reakcio de eksplodaĵo estas nomata eksplodo.

Ekzemploj de eksplodaĵoj |

• 
  Pulvo (kombinaĵo de salpetro, karbo kaj sulfuro)


• 
  Trinitrotolueno (ankaŭ konata kiel 'TNT')


• Nitroglicerino


• ANFO


• 
  Plasta eksplodaĵo: Gelignito, C-4
  

Pulvaj eksplodaĵoj |

Nigra Pulvo |

Historio de nigra pulvo |

• Oni konas la nigran pulvon ekde ĉirkaŭ 100 jaroj post kristo en Azio.


• Oni portis la pulvon de Azio al Eŭropo.


• Laŭ skribo oni uzis la nigran pulvon en jaro 1232 post kristo en Ĉinio. Laŭ Roger Bacon oni konis jam antaŭ jaro 1267 post kristo la kombinaĵon de salpetro, sulfuro, salik-karbo.


• 
  Berthold Schwarz ankaŭ "trovas" en jaro 1330 kombinaĵon de la pulvo kaj uzis la pulvon por pafado.

Kompono de nigra pulvo |

Oni bezonas 75 %-n da KNO₃ por oksigeno, 15 % -n da lignokarbo por bruli kaj 10 % -n sulfuro por akceli.

Kvalito de nigra pulvo |

• La nigra pulvo estas tre sentema pri froto,


• meze sentema pri bato,


• tre sentema fajro kaj varmego, kaj


• tre sentema pri humido.


• Oni bone povas seke stoki.


• La gaza volumo estas 280 litroj po kilogramo.


• La brulrapideco estas 400-500 metroj sekunde.


• La oksigeno-bilanco estas pozitiva.


• La nigra pulvo estas malmulte eksplodema, la pulvo ne povas bone detrui la materion.


• La nigra pulvo estas malrapida eksplodaĵo.

Uzo de nigra pulvo |

• Oni uzas nigran pulvon en tempa-eksplodaĵa-ŝnuro, la ŝnuro brulas malrapide, oni havas foriran tempon.


• Oni uzas nigran pulvon en ŝtonoindustrio por simplaj eksplodoj.


• Oni uzas nigran pulvon en ĉaso.

Leĝoj kaj normoj pri uzo de nigra pulvo |

• Oni trovas en svisa kolekto SR tre detalajn normojn pri korekta uzo de nigra pulvo. Vidu en eksteraj ligiloj.


• Ĉiuj eksplodaĵoj estas tre danĝeraj.

Aliaj pulvaj eksplodaĵoj |

(Vidu la fakliteraturon).

Homogenaj eksplodaĵoj |

Nitroglicerino |

(Vidu la fakliteraturon).

• 
  Nitroglicerino (aŭ ĥemie ĝusta: glicerina trinitrato) estas likvaj homogenaj eksplodaĵoj.


• 
  Ascanio Sobrero, - (laŭ germana vikipedio) - (n. 12-a oktobro 1812 en Casale Monferrato; m. 26-a majo 1888 en Turino) trovis la C3H5N3O9 en jaro 1848. Ĝi estas tre danĝera.


• Ankaŭ la C2H4N2O6 Nitroglikolo estas tre danĝera, oni uzas nur kiel suplementoj en sekuraj eksplodaĵoj.

Nitropenta |

(Vidu la fakliteraturon). (Oni uzas la tre eksplodeman pulvan eksplodaĵon por specialaj eksplodemaj ŝnuroj kaj por specialaj eksplodaĵoj.)

Miksaj eksplodaĵo |

Oni havas 3 grupojn de civilaj sekuraj eksplodaĵoj:

• Amoniumnitrat-eksplodaĵojn, la


• Klorat-eksplodaĵojn kaj la


• miksaĵojn: (angle: "Slurries"), la miksaĵon de korpetoj en likvo.

Amonimnitrat-eksplodaĵoj |

Plasta eksplodaĵo |

La eksploda pasto enhavas 45 %-n da pentrito.
La rapideco estas cirkaŭ 7000 metroj po sekundo. La nomo estas ekzemple "Plasteks". (Vidu en eksteraj ligiloj.)

Gelignito |

(Vidu la fakliteraturon). La rapideco estas cirkaŭ 5000 metroj po sekundo. Gelignito
ne estas delikata pri akvo.

ANFO |

(Vidu la fakliteraturon). ANFO aŭ ANC estas malkosta eksplodaĵo en minado, sed delikata pri akvo. La rapideco estas cirkaŭ 1200-2800 metroj po sekundo. ANC/ANFO estas
miksaĵo de Dizel-oleo kun amoniumnitrato. La ANC/ANFO bezonas specialajn detonaciigilojn.

ANFO-WP - eksplodaĵo

angle: Ammonium nitrate-fuel oil - (ANFO)- amoninitrata-brulolea eksplodaĵo

Anfoa - eksplodaĵo

Klorat-eksplodaĵoj |

(Vidu la fakliteraturon). Oni ne povas stoki kune amoniumnitrat-eksplodaĵojn kaj Klorat-eksplodaĵojn. La eksplodaĵoj estas tre danĝeraj.

Miksaĵoj - (angle: "Slurries") |

• La miksaĵoj: (angle: "Slurries"), estas granda grupo da eksplodaĵoj.


• Oni miksas korpetojn en likvo.

Frostaj eksplodaĵoj |

La eksplodaĵoj enhavas ofte likvon. La likvo estas ofte frosta. Oni devas uzi la eksplodaĵojn
nur kun normala temperaturo. La gelatenaj eksplodaĵoj frostiĝas nur ekde - 20 celsiaj gradoj.

Eksplodaj ŝnuroj |

Oni havas diversajn specialajn ŝnurojn kun 12 g, 40 g aŭ 80 g nitropentao po metro. La ŝnuroj estas delikataj pri akvo. Oni devas uzi la ŝnurojn laŭ gravaj specialaj normoj de eksplodaĵoj.
La danĝera uzo da eksplodaĵoj bezonas tre bonan fak-edukadon kaj striktan uzon de
normoj.

Militaj eksplodaĵoj |

Trinitrotolueno ( 'TNT') |

(Vidu la fakliteraturon). Oni uzas en armeoj.

Plastit |

(Vidu la fakliteraturon). Oni uzas en armeoj.

C-4 |

(Vidu la fakliteraturon). Laŭ germana vikipedio C4 estas plasta milita eksplodaĵo. C 4 estas kompono da 91 % hexogeno, 5,3 % bis(2-ethylhexyl)-sebacat (DOS), 2,1 % polyisobutyleno kaj 1,6 % mineral-oleo.

Vidu ankaŭ |

• Eksplodaĵa teĥniko

Faklibro |

• Hans Achermann, Grundlagen gewerblicher Sprengtechnik : Lehrmittel zur Vorbereitung auf die Prüfung für Sprengmeister mit Ausweis C : ( Sprengtechnik) / von Hans Achermann u.a.; Hg.: Ausbildungszentrum des schweizerischen Baumeisterverbandes Dietikon : Baufachverlag Zürich, 1982, IX, 219 Bl. ; 31 cm : Fig.; Tab. + ([Beilage]: Sprengstoffgesetz vom 25.März 1977 - Sprengstoffverordnung vom 26.März 1980; 76 S.) (AZ/SBV-Fachbuch) Faklibro de svisa ligo de konstruado estroj - SPRENGTECHNIK(Eksplodaĵo-teĥniko)-(Eksplodaĵa teĥniko);(Eksplodaĵteĥniko); kun la - malnovaj - leĝoj: Sprengstoffgesetz vom 25.März 1977 - Sprengstoffverordnung vom 26.März 1980; 76 S.)' ISBN 3-85565-201-5 - La libro estas profesia lernolibro por eksplod-estro kun svisa legitimacio de tipo C; la libro informas ankaŭ pri aliaj svisaj normoj kaj leĝoj pri eksplodaĵo teĥniko por publikaj laboroj, vojoj, tuneloj. Vidu la aktualajn leĝojn en reto-svisa SR, en eksteraj ligiloj.
  

Eksteraj ligiloj |

• 
  svisa leĝo pri eksplodaĵo - germane, france, itale SR 941.41


• 
  Faklibro Achermann ISBN 978-3-85565-201-3
  


• 
  edukado centro de svisaj konstruado-estroj Edukado pri legitimacioj de tipoj A, B, C; diversaj fakedukadoj;


• diversaj libroj pri profesia edukado en konstruada profesio - germana lingvo


• pri ANFO


• Plasteks/Plastex