Pensilvanigermana dialekto




nomo: Deitsch /dajĉ/ aŭ /deĉ/
parolantoj: 300 000 pensilvanigermanoj (100% parolas ankaŭ la anglan)
landoj: Usono, kaj Kanado
origino: el la palatinata
skribo: latina (1. Bufintona-Barba-Bima sistemo, 2. Ohia sistemo)
specimeno: la Patro Nia:



Unsah Faddah im Himmel,


dei nohma loss heilich sei,


Dei Reich loss kumma.


Dei villa loss gedu sei,


uf di eaht vi im Himmel.


Unsah tayklich broht gebb uns heit,


Un fagebb unsah shulda,


vi miah dee fagevva vo uns shuldich sinn.


Un fiah uns naett in di fasuchung,


avvah hald uns fu'm eevila.


Fa dei is es Reich, di graft,


un di hallichkeit in ayvichkeit.


Amen.




La pensilvanigermana dialekto estas parolata en Usono kaj Kanado de ĉirkaŭ 300 000 pensilvanigermanoj. La plejmulto el ili vivas en la Usonaj ŝtatoj Pensilvanio, Indianao, kaj Ohio. En Kanado, la parolantoj de la pensilvanigermana vivas en Ontario. En 1993 la Nova testamento estis tradukita en tiun lingvon.


La originaj parolantoj de la pensilvanigermana lingvo enmigris al Pensilvanio el Alzaco, Palatinato kaj Svislando. La pensilvanigermana similas multe al la dialektoj palatinataj. Hodiaŭ la parolantoj de la pensilavanigermana ofte uzas vortojn el la angla lingvo.


La plejmulto el la parolantoj hodiaŭ apartenas al sektoj kristanaj konservativaj kaj anabaptistidaj: la amiŝoj kaj la menonitoj kaj la "Old German Baptist Brethren" fondita fare de Alexander Mack


En kelkaj graflandoj la parolantoj apartenas ankoraŭ al luteraj, reformita-ekleziaj kaj aliaj ne-anabaptistaj sektoj tamen en ĉi tiuj komunumoj la lingvo rapide malaperas. La infanoj de ĉi lastaj komunumoj ne lernas plu la pensilvanigermanan hejme malgraŭ multaj lastatempaj kaj nuntempaj klopodoj savi kaj reinstrui la lingvon.



Literaturskribintoj |



B - G


Ernest Waldo Bechtel - John Birmelin - Richard Druckenbrod - Henry Lee Fisher - Ralph Samuel Funk - Russell Wieder Gilbert - Ezra Grumbine - Lee Light Grumbine



H - L


Earl C. HAAG - Henry Harbaugh - J. Max HARK - Thomas Hess Harter - Hank Hershberger - Abraham Reeser Horne - Paul Brendle Horning - Isaac R. Horst - Clarence Francis Iobst - Eli Keller - Irwin Ray Klinger - Joseph Horst Light



M - Z


Harvey Monroe Miller - Lloyd A. Moll - Charles Christopher More - Pierce Edward Swope - Edwin Gehman Weber - Louise Adeline Weitzel - Paul Richard Wieand - Astor Clinton Wuchter - Charles Calvin Ziegler



Popolkantoj |


  • Du du liegscht mir im Hazen



Du, du liegscht mir im Hazen,

Du, du liegscht mir im Sinn;

Du, du machscht mir viel Schmazen,

Ach, du weescht net wie gut ich dir bin;

Ya, ya, ya ,ya! Du weescht net wie gut ich dir bin.



Graflandoj kie la pensilvanigermana estas parolata |


Kanado



  • Waterloo

  • Grey

  • Bruce

  • Oxford

  • Perth

  • Wellington

  • Elgin

  • Renfrew



Pensilvanio



  • Berks

  • Lehigh

  • Northampton

  • Centre

  • Juniata

  • Lancaster

  • York

  • Schulykill

  • Crawford

  • Somerset

  • Mercer

  • Lawrence

  • Jefferson

  • Indiana

  • Clinton

  • Lycoming

  • Montour

  • Mifflin

  • Cumberland

  • Franklin

  • Lebanon

  • Chester

  • Bucks

  • Dauphin

  • Snyder

  • Union

  • Perry

  • Cambria

  • Montgomery

  • Union

  • Blair


Indianao



  • Elkhart

  • Lagrange

  • Allen*

  • Adams*

  • Daviess

  • Martin

  • Marshall

  • Kosciusko

  • Jay

  • Howard

  • Miami

  • Newton


Ohio



  • Geauga

  • Holmes

  • Tuscarawas

  • Coshocton

  • Trumbell

  • Stark

  • Fulton

  • Butler

  • Astabula

  • Columbiana

  • Wayne

  • Ashland

  • Madison

  • Defiance

  • Hardin

  • Gallia - Jackson


Viskonsino



  • Barrion

  • Taylor

  • Marathon

  • Oconto

  • Shawano

  • Portage

  • Clark

  • Eau Claire

  • Buffalo

  • Trempealeau

  • Monroe

  • Sauk

  • Columbia

  • Green

  • Rock

  • Waushara

  • Cushton

  • Lafayette


Miŝigano



  • Oscoda

  • Hillsdale

  • St. Joseph


Novjorko



  • Albion

  • Chautauqua

  • Cattaraugus

  • Allegany

  • Steuben

  • Seneca

  • Wayne

  • Herkimer

  • Montgomery

  • St. Lawrence

  • Lewis


Misurio



  • Randolph

  • Daviess

  • Pike

  • Lawrence

  • Henry

  • Pettis

  • Webster


Marilando



  • Garett

  • Saint Mary's

  • Somerset


Iovao



  • Buchanan

  • Henry

  • Washington

  • Jackson

  • Davis

  • Howard


Ilinojso



  • Woodford

  • Tazewell

  • Moultrie

  • Douglas

  • Crawford


Kentukio



  • Crittenden

  • Hart

  • Todd

  • Casey

  • Lincoln


Minesoto


  • Fillmore

Kansaso



  • Reno

  • Anderson


Tenesio


  • Lawrence

Delaŭaro


  • Kent

Oklahomo



  • Mayes

  • Custer


Suda Dakoto


  • Hutchinson

Virginio



  • Rockingham

  • Shenandoah

  • Augusata

  • Frederick

  • Spottsylvania


Okcidenta Virginio


  • Pendleton (Germany Valley)

Oregono



  • Polk

  • Marion


Teksaso


  • Bee

Montano


  • Lincoln

Florido


  • Sarasota


  • The Pennsylvania German Society

  • Deutsch-Pennsylvanischer Arbeitskreis / German-Pennsylvanian Association

  • Hiwwe wie Driwwe - The Pennsylvania German Newspaper

  • Pennsylvania Dutch Encyclopedia (German / Pennsilfaanisch-Deitsch)

  • Pennsylvania German texts online

  • Deitscherei.org - Fer der Deitsch Wandel

  • Amisch.de - Pennsylvaniadeutsch Board




-

Popular posts from this blog

What other Star Trek series did the main TNG cast show up in?

Image
.everyoneloves__top-leaderboard:empty,.everyoneloves__mid-leaderboard:empty,.everyoneloves__bot-mid-leaderboard:empty{ margin-bottom:0; } 4 I'm referring to Picard, Riker, Data, Worf, Geordi, Dr. Crusher, Wesley Crusher, Chief O'Brien and family, Deanna Troi, Guinan. I know Picard and Worf show up on DS9, though I haven't seen it myself. I'm curious what happened to the characters after that last episode of TNG? star-trek star-trek-tng share | improve this question edited 10 hours ago Ham Sandwich 6,051 2 25 75 ...
Read more

Berlina muro

Image
La berlina muro ĉe Bethaniendamm, 1986 La berlina muro aŭ simple la muro [1] , nomita ankaŭ "kontraŭfaŝisma remparo" en propaganda lingvo de la iama Germana Demokratia Respubliko, estis parto de la interngermana limo, kiu dividis de la 13-a de aŭgusto 1961 ĝis la 9-a de novembro 1989 okcidentan Berlinon de la orienta parto de la urbo kaj de la ĉirkaŭa tereno de la GDR. Ĝi estis unu el la plej famaj simboloj de la malvarma milito kaj de la disdivido de Germanio. Pli ol simpla muro, la berlina muro estis fakte tuta defendokonstruaĵo kun du muroj, ena malplena strio, rondirvojo, gardturoj kaj alarmsistemoj. Dum la provo transiri la severe garditan limon al okcidenta Berlino multaj homoj estis mortigitaj. La preciza nombro de viktimoj estas pridisputita kaj ne certa; la nombroj anoncataj varias inter 86 kaj 238 mortintoj. La malplifortiĝo de Sovetunio kaj la politiko de liberigo gvidita de Miĥail Gorbaĉov ebligis al la orientgermanoj faligi la 9-an de novembro 1989 l...
Read more

Berlina aerponto

Image
Flugkoridoroj dum la blokado de Berlino La Berlina aerponto estas la provizigo de okcidenta Berlino per aviadiloj fare de la aliancanoj inter la 23-a de junio 1948 kaj la 12-a de majo 1949 dum la blokado de Berlino fare de la sovetia armeo. Enhavo 1 Historio 1.1 La aerkoridoroj 1.2 Unuaj flugoj 1.3 Plibonigo de la aerponto 1.4 Fino de la aerponto 1.5 Rozinbombiloj 1.6 Bilanco 2 Flughavenoj 2.1 Berlino 2.2 Okcidenta Germanio 3 Aviadiloj de la berlina aerponto 4 15-a datreveno de la aerponto 5 Bibliografio 6 Referencoj 7 Eksteraj ligiloj Historio | General Lucius D. Clay, militguberniestro de la usona okupadzono Jam antaŭ la berlina aerponto estiĝis la malgranda aerponto . La estro de la sovetia militadministracio en Germanio, Vasili Daniloviĉ Sokolovski, ordonis la 1-an de aprilo 1948, kiel reago al la konferenco de Londono inter britoj, francoj kaj reprezentantoj de Benelukso pri aligo de Germa...
Read more