Aleksandrio
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Aleksandrio (apartigilo). |
Aleksandrio | |||
arabe: الإسكندرية Al Iskandariyah, greke: Ἀλεξάνδρεια | |||
urbo | |||
Kajo en Aleksandrio | |||
| |||
Lando | Egiptio | ||
---|---|---|---|
Provinco | Provinco Aleksandrio | ||
Historiaj regionoj | 4 - Antikva Egiptio - Malnova Imperio - Nova Imperio - Fatima kaliflando | ||
Rivero | Nilo Nildelto | ||
Situo | Aleksandrio | ||
- alteco | 5 m s. m. | ||
- koordinatoj | 31°11′32″N 29°54′14″E / 31.19222°N, 29.90389°O / 31.19222; 29.90389 (Aleksandrio) | ||
Areo | 2 679 km² (267 900 ha) | ||
Loĝantaro | 4 110 015 (2006) | ||
Denseco | 1 534,16 loĝ./km² | ||
Fondo | 332 a.K. | ||
- fondinto | Aleksandro la Granda | ||
Urbestro | Adel Labib | ||
Horzono | OET (UTC+2) | ||
- somera tempo | OEST (UTC+3) | ||
Poŝtkodo | 21500 | ||
Telefona antaŭkodo | +20 3 | ||
Situo enkadre de Egiptio | |||
Situo enkadre de Afriko | |||
Vikimedia Komunejo: Alexandria | |||
Retpaĝo: www.alexandria.gov.eg/default.aspx | |||
Aleksandrio (greke Αλεξάνδρεια, kaj arabe الإسكندرية Al Iskandariyah) estas urbo kaj ĉefa marhaveno en Egiptio ĉe la Mediteranea Maro. Ĝi nomiĝis laŭ Aleksandro la Granda, kiu fondis la urbon en -332, kaj estis hejmo de Eŭklido. Ĝi rapide fariĝis unu de la plej grandaj urboj de la Helenisma civilizo, kaj estis la sidejo de la Ptolemea dinastio. Dum pli ol mil jaroj post sia fondo, ĝi estis ĉefurbo de la lando, kaj restis ĝis hodiaŭ unu el la plej grandaj kaj gravaj urboj de Egiptio. Nun ĝi estas la dua plej granda urbo de la lando.
Enhavo
1 Iamaj monumentoj
2 Konataj loĝantoj
3 Eminentuloj de antikva Aleksandrio
4 Patriarkoj
5 Aleksandrio en Esperanto
6 Vidu ankaŭ
7 Notoj
8 Eksteraj ligiloj
Iamaj monumentoj |
Dum praa tempo, Aleksandrio koniĝis pro sia lumturo (unu el la sep mirindaĵoj de la antikva mondo) kaj sia biblioteko (la plej granda en la mondo). Notindas Serapeum.
Konataj loĝantoj |
- Ahmad Nazif
- Demis Roussos
- Naser
- Georges Moustaki
- Constantin Cavafy
- Omar Sharif
- Rudolf Hess
Eminentuloj de antikva Aleksandrio |
- Arkimedo
- Aristarko el Samotrako
- Eratosteno
- Eŭklido
- Galeno de Pergamono
- Hipatia
- Kalimako
- Kleopatra
- Ptolemeo
- Teono de Aleksandrio
Patriarkoj |
- Sankta Marko la evangeliisto
- Atanazio
- Cirilo de Aleksandrio
Aleksandrio en Esperanto |
En la kvina kanto de la verko de Abel Montagut nome Poemo de Utnoa okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo Noa) pere de la drogo anoŭdo. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto Valmikio kaj poste la japana pentristo Hokusajo kiuj montras al li laŭvice la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, kaj poste venas la vico de Fidiaso, kaj poste Maria Sklodovska, kiuj montras al Utnoa la mirindaĵojn de Eŭropo. La venonta ĉiĉerono estas Akenatono kiu montras interesaĵojn el Afriko dekomence el Egiptio, kaj kompreneble unu el ĉefaj rimarkindaĵoj (kaj unuaj) estas Aleksandrio:
|
Vidu ankaŭ |
- Bohajra lingvo
Notoj |
↑ Abel Montagut, Poemo de Utnoa. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 121-122.
Eksteraj ligiloj |
- Turisma gvidilo de Wikivoyage (angle)
- Oficiala retejo (angle, france, egipt-arabe)
- Greka komunumo de Aleksandrio (greke)